پورت‌های USB-A و USB-C چه تفاوتی با هم دارند؟

پورت USB-C که از آن با نام تایپ سی (Type-C) نیز یاد می‌شود، یکی از فناوری هایی است که این روزها در بسیاری از محصولات دیده می‌شود. اما تفاوت USB-A با USB-C در چیست و چه آینده‌ای در انتظار آن خواهد بود؟

تقریبا هیچ کسی نیست که با پورت USB کامپیوتر آشنا نباشد. نام این پورت در واقع USB-A یا یو اس بی نوع A است و در بسیاری از محصولات الکترونیکی می‌توان رد پای آن را پیدا کرد. اما پورت تایپ C که در عمدتا در گوشی های هوشمند امروزی و لپ تاپ های مدرن دیده می‌شود، چه تفاوتی با نسل اول این فناوری دارد و چرا تا این اندازه محبوب است؟ فرق USB با USB C در چیست؟

پیش از پاسخ دادن به این سوالات، ابتدا با این پورت‌ها آشنا شده و سپس به تفاوت میان آنها خواهیم پرداخت.

پورت USB-A چیست؟

پورت تایپ A همان پورت معروف USB است که ظاهری مستطیلی‌شکل داشته و از دیرباز توسط بسیاری از کمپانی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. طراحی این پورت به صورت یک طرفه و اصطلاحا «غیر برگشت‌پذیر» است؛ به این معنی که کابل آن را فقط از یک طرف می‌توان به پورت‌ها وصل کرد. نمونه این پورت‌ها را تقریبا در تمام کامپیوترها، لپ تاپ ها، تلویزیون‌ها، دستگاه‌های پخش DVD یا بلوری، کنسول های بازی و … می‌توان پیدا کرد.

برای مشخص کردن فرق USB با USB C بهتر است کمی هم در مورد این پورت محبوب صحبت کنیم.

پورت USB-C چیست؟

پورت تایپ C یا همان USB-C در سال 2014 و با هدف رفع معایب USB-A معرفی شد و امروزه در بسیاری از محصولات، به خصوص آنهایی که ضخامت پایینی دارند (مثل گوشی های موبایل)، از این فناوری استفاده می‌شود.

به واسطه امکانات و قابلیت‌هایی که این رابط دارد، روزبه‌روز به تعداد دستگاه‌‌هایی که از آن استفاده می‌کنند، افزوده می‌شود. همچنین سازندگان تلاش دارند در طولانی‌مدت، این پورت‌ها را جایگزین پورت قدیمی‌تر USB-A کنند.

تفاوت USB-A با USB-C از نظر فنی

خب حالا که با فرق USB و USB Type-C آشنا شدید، بهتر است سراغ تفاوت‌های کلیدی این رابط‌های اتصال برویم.

طراحی برگشت‌پذیر و ضخامت پایین

اولین و بارزترین تفاوت میان این دو نسل از رابط‌های کاربری، اندازه کوچکتر USB-C است که به سازندگان اجازه می‌دهد دستگاه‌هایی با ضخامت پایین‌تر را تولید کنند.

مورد دیگر، طراحی برگشت‌پذیر نسل جدیدتر است؛ این یعنی کاربران بدون در نظر گرفتن جهت، می‌توانند کابل را به دستگاه مورد نظر متصل کنند. این امر با قرارگیری متقارن پین‌ها اتصال در دو بخش بالای و پایینی در داخل پورت امکان‌پذیر شده است.

استاندارهایی که تایپ سی از آن پشتیبانی می‌کند

استاندارد جدید USB 4.0 صرفا به کانکتورهای تایپ C نیاز دارد و همین موضوع از دور خارج شدن تایپ A می‌شود. استاندارد USB 4.0 به صورت بالقوه قادر است اطلاعات را با نرخ 40 گیگابیت بر ثانیه منتقل کند. به علاوه، نسل جدید از قابلیت‌های مختلفی مانند USB Power Delivery یا USB PD (به منظور شارژ سریع) و انتقال معکوس انرژی تا توان 100 وات (مقدار کافی انرژی برای روشن شدن دستگاه‌های الکترونیکی بزرگ‌تر مانند لپ تاپ ها و پرینترها) نیز پشتیبانی می‌کند.

استاندارد USB 4.0 در مقایسه با USB 3.1 که نرخ انتقال اطلاعات در آن 10 گیگابیت بر ثانیه است، کارایی و قدرتی به مراتب بالاتر دارد.

پشتیبانی از پروتکل‌های متعدد انتقال اطلاعات

یکی دیگر از ویژگی‌های جذاب USB-C، پشتیبانی از ویژگی Alternate Mode است؛ قابلیتی بسیار جالبی که پشتیبانی آن از بسیاری از پروتکل‌های انتقال اطلاعات را امکان‌پذیر خواهد کرد. البته، اینکه دستگاهی که به USB تایپ سی مجهز شده، از این قابلیت پشتیبانی می‌کند یا نه، کاملا در اختیار سازندگان است. تاندربولت (Thunderbolt)، دیسپلی پورت (DisplayPort) و همچنین HDMI ،VirtualLink و Mobile High-Definition Link از همین پروتکل‌ها هستند.

با ادغام تمام این اتصالات با یک پورت Type-C، قابلیت Alternate Mode این اجازه را به سازندگان می‌دهد که دستگاه‌های خود را با حذف پورت‌های اضافی، با ضخامتی کمتر از همیشه تولید کنند. گفتنی‌ست USB-A از این قابلیت پشتیبانی نمی‌کند.

تفاوت USB-A با USB-C : سازگاری با نسل‌های قبلی

هر دو پورت USB-A و USB-C به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با دستگاه‌هایی مجهز به استانداردهای قدیمی‌تر از این رابط‌ها به درستی کار کنند.

برای مثال، کانکتور USB-A 3.0 (که عموما با یک پلاستیک آبی‌رنگ در بخش داخلی شناخته می‌شود) با پورت‌های قدیمی‌تر USB 1.1 و USB 2.0 به صورت کامل سازگاری دارد. در آن سو، USB-C 3.2 نیز با نسخه‌های قدیمی‌تر رابط USB-C سازگاری کامل دارد.

آینده USB-C به کجا خواهد رسید؟

حالا که در آلومگ در مورد تفاوت USB-A با USB-C صحبت کردیم، بد نیست اشاره کنیم که بیش از 700 کمپانی فعال در حوزه فناوری از جمله اپل، مایکروسافت، گوگل و اینتل در حال استفاده گسترده از USB نوع C هستند و همین موضوع باعث شده تا به‌کارگیری این کانکتورها، به نوعی در تمام جهان فراگیر شود.

هرچند، هنوز هم بسیاری از دستگاه‌ها هستند که برای داشتن عملکرد مناسب به USB-A نیاز دارند. به همین دلیل، در بسیاری از وسایل الکترونیکی، این دو پورت را هم‌چنان در کنار یکدیگر می‌بینیم.